Hoogbegaafdheid en Onderpresteren

Hoogbegaafd zijn en toch onderpresteren: het gebeurt veel hoogbegaafde kinderen. Wanneer hun hoogbegaafdheid niet goed wordt begrepen en begeleid, lukt het hoogbegaafde kinderen vaak niet om een passende werkwijze te vinden die voldoening geeft . Dit kan leiden tot onderpresteren:

  • een kind kan zich gaan verzetten tegen het systeem en probleem gedrag gaan vertonen waardoor het minder presteert dan waartoe het in staat is
  • een kind kan zich teveel aanpassen en zich zoveel mogelijk onzichtbaar maken. Om niet anders dan anderen te zijn, presteert een kind minder dan waartoe het in staat is
  • een kind krijgt geen zicht op wat hij of zij werkelijk kan en ontwikkelt niet de werkhouding en de vaardigheden die nodig zijn om te presteren.

Lastig benoemen
Onderpresteren is een veelvoorkomend probleem bij hoogbegaafdheid. Het maakt het lastig de kinderen als hoogbegaafd te herkennen: soms worden hoogbegaafde kinderen door hun onderpresteren zelfs als zwak benoemd en in een bijbehorend traject geplaatst. Hetgeen uiteraard een averechts effect heeft.

Onderpresteren kind
Het onderpresteren ontstaat wanneer het kind zich geen raad weet met zijn of haar eigen mogelijkheden en geen manieren vindt om voldoening te putten uit zijn of haar werk. Een hoogbegaafd kind krijgt in het reguliere schoolsysteem onvoldoende prikkels en loopt constant tegen muren aan. Een kind dat zich verzet tegen deze situatie kan dit uiten door bijvoorbeeld:

  • uitdagend en recalcitrant gedrag te vertonen.
  • Geen of slecht huiswerk te maken.
  • Niet te willen leren.

Het komt niet tot de prestaties die je gezien zijn capaciteiten zou verwachten.

Onzichtbaar maken
De hoogbegaafde kinderen die zich aanpassen aan de norm, en hun hoogbegaafdheid onzichtbaar maken verliezen het contact met wie ze werkelijk zijn. Deze kinderen vallen niet op omdat ze ( in eerste instantie) naar behoren functioneren op school . Vaak worden ze als prettige leerlingen ervaren. Hun ouders merken echter dat ze hun levensvreugde kwijt raken, ze hun zelfvertrouwen verliezen en dat ze onder hun verwachte niveau presteren. Buikpijn en hoofdpijn zijn vaak gehoorde klachten. Sommige van deze kinderen reageren thuis hun frustraties af in woedeaanvallen, pesten of ander negatief gedrag. Anderen trekken zich steeds verder terug en voelen zich depressief.


Gevolgen van onderpresteren.
Een kind dat onder zijn of haar niveau werkt krijgt geen zicht op wat het werkelijk kan en wat er nodig is om zich te ontwikkelen. Hij leert niet dat het voldoening geeft om je in te spannen en door te zetten om resultaat te behalen. Het leert niet om te gaan met frustraties en faalangst. Het leert niet hoe hij passende doelen moet stellen en om te gaan met perfectionisme. Door lange tijd de antwoorden op opdrachten direct te doorzien, ontwikkelen ze geen leerstrategieën , die bij moeilijkere materie wel van belang zijn. Kortom: het hoogbegaafde kind loopt het risico dat het niet de juiste werkhouding ontwikkelt om tot prestaties op zijn niveau te komen.

Hulp ouders
Buro Mare kan ouders helpen hun hoogbegaafde kind actief en op een positieve manier te helpen en te begeleiden. Denkt u dat uw kind onderpresteert en veel meer kan dan het laat zien? Neem contact met ons op of vul het contactformulier op deze website in.