Hier gaat het om:
- de intensiteit en complexiteit van de emoties, een rijk gevoelsleven
- diepgaand vermogen om in te voelen; aanvoelen van emoties van anderen en zich ermee identificeren, meeleven met films etc.
- hoog sensitief zijn, gevoelig voor de toon waarop ze worden aangesproken, grote behoefte aan eerlijkheid, gerechtigheid, waarachtigheid, authenticiteit
- hoog moreel bewustzijn; het ondraaglijk vinden als iemand gepest wordt of onheus bejegend wordt. Opkomen voor een ‘buitenbeentje’, geen wreedheden accepteren
- sterke behoefte hebben aan verbondenheid met anderen en dieren,
Mensen schrikken vaak van heftige emoties. Daarom is het goed te weten dat we primaire gevoelens (primaire fysiologische reactie op een gebeurtenis) aan kunnen, ook als ze heel heftig voelen. Als er ruimte is om het gevoel toe te laten, kan het ook weer gaan. Gevoelens komen en gaan.
Eventuele problemen ontstaan bij de secundaire gevoelens, onze gedachten over en reactie op onze primaire gevoelens. Voorbeelden van secundaire emoties zijn boos worden om je pijn niet te hoeven voelen, of als je verdrietig bent dat je niet voor een feestje bent uitgenodigd, vinden dat je niet leuk genoeg bent om uitgenodigd te worden, de ander gemeen vinden of denken dat je een aansteller bent als je moet huilen. We gaan geloven in de verhalen die ons verstand ons vertelt en haken vast aan de secundaire emoties die groter en groter kunnen worden en ons afbrengen van het leven dat we willen leiden.
Toegewijde actie; doen wat er voor nodig is:
- Erken en accepteer primaire gevoelens, hoe heftig ze ook zijn (niet het onacceptabele gedrag)
Weersta de neiging om van het gevoel weg te willen - Stimuleer kinderen zich bewust te worden van hun emoties. Observeer en word je bewust van patronen. Leer de signalen herkennen waaraan je kan zien dat de spanning bij je kind opbouwt.
- Stimuleer het ontwikkelen van gevoelstaal
Maak een schatkistje met pictogrammen van gevoelens en laat je kind die pictogrammen kiezen die hij die dag heeft ervaren, (Bron: gesprek met MarieTherese Bruijs van Kind in Evenwicht)
Voer gesprekken over welk gevoel een schilderij, muziekstuk,….oproept; waar voel je dat in je lijf
- Stimuleer je kind zich te uiten via muziek, poëzie, dagboek, kunst, enz.
- Maak een ‘emotiethermometer’, ‘keuzerad’, ‘moeilijke tijden bord’ of andere variant zodat jullie zicht krijgen op ‘triggers’ en hoe de spanning oploopt. Zie steunende vaardigheden
- Bied (fysieke) uitlaatklep om heftige emoties af te reageren. Enkele voorbeelden:
-
- Samen bijvoorbeeld zware rijstzakken overgooien.
Naai zakken en vul ze met rijst. Maak de zakken zwaar genoeg om echt kracht te moeten gebruiken bij het gooien.
- Samen een boksbal heen er weer te slaan. Ouder aan de ene kant, kind aan de andere kant.
- Uitleven op een trampoline
- Een boze tekening maken, kleien, boetseren enz.
De kracht van de eerste 2 oplossingen vind ik dat ouder en kind samen iets doen om de spanning te laten afvloeien. Vaak zijn explosieve kinderen bang dat anderen niet meer van hen houden als ze boos zijn. Ze hebben enorme behoefte aan bevestiging dat je ondanks alles toch van hen houdt. Het lukt soms niet om spanning af te laten vloeien als jij bijvoorbeeld aangeeft dat je kind even de trap op en neer moet rennen om af te reageren. Als je kind het als hulp ervaart misschien wel, maar als hij het als een veroordeling van zijn boosheid ervaart zal het niet werken.
Door samen een activiteit te doen wordt de verbondenheid benadrukt. Dat stelt gerust.
- Leer hen tot rust komen
- “Prettige time-out” om even tot jezelf te komen. Zie onder Steunende vaardigheden
- Ontspanningstechnieken, mindfulness, yoga
- Vind activiteiten waarin ze hun behoefte aan empathie en sociale bewogenheid kwijt kunnen en een bijdrage kunnen leveren aan het ‘verbeteren van de wereld’: word bijvoorbeeld lid van ‘kids for animals’, collecteren voor goed doel, oversteekhulp voor padden enzovoort.
