Doel: verschillen overbruggen, vaardigheden leren.
Achtergrond.
Hoogbegaafde kinderen zijn per definitie anders en ze zullen dus vaak verschillen met hun omgeving moeten overbruggen. Het zijn vaak intense kinderen. Trap niet in de valkuil om hun intensiteit af te zwakken maar ga bewust op zoek naar hun kwaliteiten en help hen de verschillen te overbruggen. Ze hebben steun van jou als ouder nodig om zich goed te voelen over zichzelf.
Wordt er geklaagd dat je kind te dominant of te bazig is als ze zo enthousiast en gedreven is dat ze finaal over anderen heen walst? Benoem haar enthousiasme en gedrevenheid als een kwaliteit en “rekening houden met anderen” als een te leren vaardigheid en help haar deze te ontwikkelen.
Gaat de wereld te traag en word je kind onuitstaanbaar als hij moet wachten en zich verveelt? Zoek naar manieren waarop hij wachttijd constructief kan invullen.
Er zijn onuitputtelijk veel mogelijkheden om intensiteit in goede banen te leiden. Kids’ Skills van Ben Furman is een positieve, constructieve methode die daar goed bij kan helpen. De variant voor oudere kinderen heet Mission Possible.
Kids’ skills omvat de volgende 15 stappen.
Werkwijze.
- Vertaal een probleem in een te leren vaardigheid.
Bedenk welke vaardigheden je kind moet leren om het probleem te overwinnen. Wat zou een betere gewoonte zijn? Richt je op wat een kind WEL moet doen en niet zo zeer op wat je kind niet moet doen. - Word het met het kind eens over welke vaardigheid hij gaat leren.
- Laat je kind een leuke naam kiezen voor de vaardigheid.
- Laat je kind een dier of figuur kiezen (Ben Furman heeft het over een “power animal”) dat hem helpt om de vaardigheid te leren. Vraag hem dit dier te tekenen en uit te leggen hoe hij helpt om de vaardigheid onder de knie te krijgen.
- Onderzoek de voordelen van de gekozen vaardigheid.
- Laat je kind een aantal supporters werven; volwassenen en kinderen. Een supporter helpt je kind bij het leren van de gekozen vaardigheid. Hij observeert, moedigt aan en viert de vooruitgang.
- Vertel je kind waarom je er alle vertrouwen in hebt dat hij de vaardigheid zal leren en nodig ook de andere supporters uit om hun vertrouwen uit te spreken.
- Bespreek vooraf hoe jullie het zullen vieren als je kind de vaardigheid onder de knie heeft.
- Bespreek hoe iemand zich gedraagt die de vaardigheid al beheerst. Hoe ziet dat er precies uit? Welke mogelijkheden zijn er. Doe ideeën op en speel het na.
- Help je kind om zijn omgeving duidelijk te maken waar hij mee bezig is. Vraag je kind om het de mensen om hem heen te vertellen. Laat hem bijvoorbeeld een poster maken waar hij zijn gekozen vaardigheid op uitbeeldt.
- Laat je kind, liefst dagelijks, oefenen.
- Bespreek dat een nieuwe vaardigheid leren tijd kost en er momenten zullen zijn waarop het nog even niet lukt. Laat je kind vertellen hoe hij wil dat anderen reageren als hij zijn nieuwe vaardigheid vergeet.
- Vier het als het gelukt is om de vaardigheid onder de knie te krijgen. Vraag je kind hoe anderen hem hebben geholpen om de vaardigheid te leren en nodig je kind uit om deze mensen te bedanken voor hun hulp.
- Stimuleer je kind om een ander kind de nieuwe vaardigheid te leren.
- Vraag welke volgende vaardigheid je kind zou willen leren.
Tips en valkuilen.
Het kan heel nuttig zijn om op deze manier een kind te helpen om vaardigheden aan te leren. Toch kan het soms ook goed zijn om i.p.v. het kind van alles te willen leren een omgeving te creëren waarin je kind beter tot z’n recht komt. Als je kind zich bijvoorbeeld voortdurend heel erg moet inhouden dan vraagt dat best heel veel. Vaak zie je dat problemen als vanzelf verdwijnen als je de omgeving verandert. Kinderen die in de gewone klas heel verlegen zijn en moeite hebben met contact maken, blijken opeens wel degelijk over vaardigheden te beschikken om contact te maken als ze in een groep gelijkgestemden zijn.
Het gaat denk ik om de balans.
Een voorbeeld.
Geïnspireerd op Kids’ Skills heb ik laatst het probleem van onveilig fietsen aangepakt. Ik merkte dat ik alleen nog maar aan het zeuren was als ik met mijn zoon en buurjongen uit school naar huis fietste. Ik vond dat ze onvoldoende oog hadden voor het verkeer. Ik zat te broeden op een manier om van dit probleem een leuke speelse oefening te maken. Toen zij een wedstrijdje deden om tijdens het fietsen zo lang mogelijk de voeten van de grond te houden besloot ik deze competitie een andere invulling te geven.
Ik bedacht welk gedrag ik wel wilde zien zoals achterom kijken als je links afslaat en nog een paar van dat soort dingen. In overleg met de jongens kozen we een paar aandachtspunten uit die ze tot dan toe vaak vergaten. We spraken af dat ze elke keer dat ik het gewenste gedrag zag punten verdienden. Wie aan het eind van de week de meeste punten had, had gewonnen. Ze waren meteen enthousiast, hebben vol ijver geoefend en waren zeer gemotiveerd om zo veel mogelijk punten te verdienen. Voor deze jongens werkte dat goed en ze hadden lol. Wees echter voorzichtig met wedstrijdjes tegen elkaar want voor veel kinderen is verliezen moeilijk en levert dat alleen maar frustratie en tranen op.
Heb je zelf goede ervaring met het ombuigen van een probleem naar te leren vaardigheden, inspireer ons door ze in onderstaand opmerkingenveld te beschrijven.
